Opleiden, opleiden, opleiden – vrijeschoolpedagogie: wat is dat eigenlijk?
Vanaf het einde van de vorige eeuw kozen steeds meer ouders voor de vrijeschool. De scholen groeiden en er kwamen nieuwe scholen en vrijeschool-afdelingen bij. Daar waren natuurlijk heel veel nieuwe leerkrachten voor nodig.
Voor het vrije basisonderwijs bestond en bestaat een degelijke initiële lerarenopleiding. Dat was Helicon in Zeist en werd later de Vrijeschoolpabo aan de Hogeschool Leiden. Zij leverde jaar na jaar leraren voor de bestaande en nieuwe basisvrijescholen. Het voortgezet vrijeschoolonderwijs kende en kent geen initiële docentenopleiding.
In al die groeiende en nieuwe vrije scholen voor voortgezet onderwijs, startten in de afgelopen 25 jaar heel veel docenten zonder vrijeschool-ervaring en soms ook zonder enige kennis van de vrijeschoolpedagogie. Aan het lesgeven en het maken van eigen lesmateriaal, het vinden van een pedagogische basishouding, het klassenmanagement en alle bureaucratie die ook in vrijescholen aanwezig is, hadden ze meestal de eerste jaren het hoofd en de handen vol.
Er is meestal maar zeer beperkte tijd en aandacht om je als docent binnen de school, en de tijd die beschikbaar is, te oriënteren op de vraag: vrijeschoolpedagogie: wat is dat eigenlijk?
Als vrijeschoolgemeenschap moeten ervoor zorgen dat de nieuwe generatie docenten in het voortgezet vrijeschoolonderwijs de gelegenheid krijgt om deze vraag te beantwoorden.
De BVS heeft hiervoor een tweejarige opleiding ontwikkeld.* Bij voorkeur nemen hieraan beginnende docenten van verschillende scholen deel op een locatie buiten de school. Zodat ook werkelijk afstand van ‘de waan van de dag’ genomen kan worden.
Het gaat in de opleiding onder andere om: kennis van de achtergronden van de vrijeschoolpedagogie (mensbeeld en maatschappijbeeld), kennis van jezelf als professional (docent) en kennis van de wereld waarin we leven. In gesprek met elkaar wordt deze kennis verwerkt en omgezet in praktische pedagogische en didactische vaardigheden die in het vrijeschoolonderwijs bruikbaar zijn.
Om als voortgezet vrijeschoolonderwijs vitaal en eigentijds te blijven, is ‘opleiden’ een absolute prioriteit. Als de bestaande opleidingen niet passend zijn, spreken we graag met jullie over andere vormen. Laten we deze vraag niet onopgemerkt voorbijgaan.
Rob van der Meijden
*De Hogeschool Leiden heeft ook een eenjarige cursus ontwikkeld: De Parcivalweg.
Zie ons aanbod: